Hoe kan het juiste gebruik van melatonine ervoor zorgen dat je beter slaapt?

Lig jij soms ook klaarwakker in bed zonder dat je koffie hebt gedronken, maar ben je gewoon echt niet moe?

Dan kan het zijn dat je die avond te weinig melatonine hebt aangemaakt.

Melatonine zorgt er namelijk voor dat je slaperig wordt, naar bed wil en snel in slaap valt.

Als je te weinig melatonine aanmaakt is het gevolg dat je een tijdje in het donker naar het plafond ligt te staren voordat je genoeg melatonine in je systeem hebt om in slaap te kunnen vallen.

Een goede slaaphygiëne zorgt er in de meeste gevallen voor dat in slaap vallen makkelijker wordt, maar soms kan het nuttig zijn om een melatonine-supplement te nemen.

Wat is melatonine?

Melatonine pijnappelklier

Melatonine is een hormoon dat in je pijnappelklier wordt aangemaakt en je slaperig maakt wanneer het bedtijd is. Dit gebeurt wanneer het signalen krijgt dat het avond is en de normale bedtijd eraan komt.

De pijnappelklier bevindt zich in de hersenen. De melatonine-aanmaak wordt grotendeels geregeld door je circadische ritme en (het gebrek aan) daglicht.

In de vroege avond bouwt de aanmaak van melatonine zich op en het blijft hoog tot diep in de nacht. [1]

Wat is het circadische ritme?

Circadische ritme

Het circadische ritme of je biologische klok is je dag- en nachtritme. Alles wat je dagelijks doet op een bepaalde tijd draagt bij aan het behouden van je circadische ritme.

Als je opstaat drink je bijvoorbeeld een kop koffie en verbreek je het nachtelijk vasten met een ontbijt.

Deze activiteiten bevestigen aan je biologische klok dat het ochtend is en je net bent opgestaan. Als het ’s avonds donker wordt krijgt je lichaam het eerste signaal dat de bedtijd eraan komt en gaat het melatonine aanmaken.

Vanaf een bepaalde grens is de behoefte om te gaan slapen zo groot dat je het liefst direct in je bed gaat liggen en je ook vrij snel in slaap valt.

Wil jij vanavond al beter slapen? Klik hier en begin direct met de 7-stappen methode (tijdelijk 50% korting)

Oorzaken van te weinig melatonine

Toch werkt de natuurlijke aanmaak van melatonine (tegenwoordig) niet meer zoals het zou moeten.

Wanneer het ’s avonds donker wordt doe je de lichten aan en zit je tot laat nog naar je telefoon, laptop of televisie te kijken.

Iedere vorm van licht remt de aanmaak van melatonine en zelfs met een perfecte slaaphygiëne komt het vaak voor dat iemand te weinig melatonine aanmaakt.

Winterdepressie of winterdip

Winter

In de wintermaanden kan er tevens een verstoring in de productie van melatonine optreden.

Door de korte dagen en lange nachten kan er te veel en eerder melatonine aangemaakt worden, waardoor je je overdag moe, lusteloos en neerslachtig kunt voelen. [3]

Sommige mensen zijn erg gevoelig voor deze hormonale veranderingen en kunnen hierdoor een winterdip, seizoensgebonden affectieve stoornis of winterdepressie ervaren. [4]

Jetlag

Als je last hebt van een jetlag is je biologische klok en dus je melatonine-productie in de war.

Het gevolg is dat je je rond je gewone bedtijd niet slaperig voelt en wanneer je in bed ligt lang wakker ligt.

Ook kun je overdag plotseling heel moe worden en bijvoorbeeld op de bank in slaap vallen. [2]

Wanneer kun je melatonine-supplementen slikken?

Wanneer de natuurlijke productie van melatonine is verstoord kun je baat hebben bij een melatonine-supplement.

De wetenschap is erin geslaagd om een synthetische versie van melatonine te produceren en dat is wat je in de winkel koopt.

Jetlag en nachtdienst

Bij alle bovenstaande verstoringen van de natuurlijke aanmaak van melatonine kan het supplement gebruikt worden.

Melatonine helpt niet bij het eerder in slaap vallen ’s avonds, maar bij juist gebruik kan het er overdag wel voor zorgen dat je alerter bent en minder moe en slaperig. Zo helpt melatonine je om sneller weer in het juiste dag- en nachtritme te komen. [5]

Ook bij mensen die nachtdiensten draaien kan melatonine nuttig zijn.

Als je om zeven of acht uur ’s ochtends thuiskomt kan het al goed licht zijn buiten en kan het moeilijk zijn om in slaap te komen, zeker als je al bijna 24 uur wakker bent.

De dagen na je nachtdienst kun je, net als bij een jetlag, rond je normale bedtijd melatonine slikken zodat je overdag minder slaperig bent en de overgang naar je normale ritme bevorderd wordt.

Ten slotte kan het supplement soelaas bieden bij mensen die zonder aangetoonde reden bijna elke dag uren wakker liggen voor ze eindelijk in slaap vallen.

Toch is het melatonine-supplement geen wondermiddel en biedt het geen garantie op sneller inslapen.

Ook kan een deel van de werking bij sommige mensen voortkomen uit een placebo-effect of ondersteunende activiteiten die bijdragen aan een betere slaaphygiëne. [6]

Slapeloosheid en slaapstoornissen

Bij slapeloosheid of andere slaapstoornissen kan het melatonine-supplement ook verlichting bieden, bij een aangetoond tekort aan melatonine biedt het supplement zelfs vrijwel zeker een betere nachtrust.

Hoge bloeddruk

De versie van een melatonine-supplement dat over een langere periode melatonine afgeeft heeft een verlagende invloed op je bloeddruk.

Het voordeel van melatonine als bloeddrukverlagend middel is dat synthetische melatonine weinig bijwerkingen heeft, die bovendien niet ingrijpend zijn. [7]

Conventionele bloeddrukverlagende middelen hebben over het algemeen wel (ernstige) bijwerkingen. Als je er op tijd achter komt dat je last hebt van een lichte verhoogde bloeddruk kan je nog op tijd zijn om te proberen of time-released melatonine je bloeddruk genoeg omlaag weet te brengen.

Let op! Melatonine is mogelijk schadelijk wanneer het in combinatie genomen wordt met bloeddrukverlagende middelen. Als je melatonine wil gaan gebruiken, neem dan eerst contact op met je huisarts om hiernaar te vragen. [8]

Reset melatonine spiegel met lichttherapie

Ook het behandelen van een winterdip of -depressie met melatonine is aangetoond. Wanneer het gebruik gecombineerd wordt met lichttherapie overdag kom je zeker de winter door!

Wake Up Light

Wake Up Light

Een wake up light kan ook helpen om makkelijker wakker te worden in de winter. Bekijk de top 10 wake up lights van 2024

Is een melatonine-supplement helemaal niet gevaarlijk?

Het melatonine-supplement is bij juist gebruik op korte termijn niet gevaarlijk. Er zijn wat lichte bijwerkingen, maar bij juist gebruik is het middel ongevaarlijk.

Het supplement is mogelijk ook ongevaarlijk wanneer het op lange termijn wordt genomen, afhankelijk van de omstandigheden. [9]

Dosering en bijwerkingen

Melatonin Tablets

De dosis melatonine die je moet nemen is afhankelijk van je slaapritme, je slaapprobleem, de hoeveelheid melatonine die je aanmaakt en hoe snel je het weer afbreekt.

Bij de huisarts kun je door middel van een speekseltest laten uitlezen hoeveel melatonine je aanmaakt. [10]

De bijwerkingen van het middel kunnen zijn: hoofdpijn, maagkramp, korte periodes van neerslachtigheid, duizeligheid, slaperigheid overdag, en een geprikkeld humeur of ochtendhumeur.

Ook kun je vreemde dromen hebben, spierpijn, traanogen en hartkloppingen. Sommige mensen krijgen extra speekselaanmaak, anderen juist een droge mond. Ook kan het zijn dat je vaker moet plassen na gebruik. [11]

Deze bijwerkingen komen zeer zelden voor, dat houdt in dat 1 op de 100 mensen van één van deze klachten last kan krijgen. Krijg je last van één van de bijwerkingen die hier zijn genoemd, ga dan even langs de huisarts.

Ook wordt aangeraden om vier tot vijf uur na het nemen van het supplement geen auto te rijden of zware machines te bedienen. [12]

Verkeerd gebruik

Het Nederlandse Huisartsen Genootschap raadt het gebruik van melatonine alleen aan bij ernstige klachten omtrent een jetlag.

Bij deze klachten is het namelijk zeker dat de patiënt het middel kortdurend gaat gebruiken. Langdurig gebruik van melatonine kan zeker negatieve bijwerkingen hebben. [13]

Het Genootschap stelt bovendien dat het supplement bij gewone slapeloosheid niet bewezen effectief is, maar alleen nut heeft bij een verstoord dag- en nachtritme.

Bij verkeerd gebruik van melatonine kan het middel zelfs een averechts effect hebben en zorgen voor slechtere slaap, te vroeg of te laat inslapen en een verstoord circadisch ritme. Dit uit zich in slaperigheid en in slaap vallen overdag.

Verkeerd gebruik van melatonine is bijvoorbeeld het nemen van een verkeerde dosis en natuurlijk het supplement slikken op het verkeerde moment.

De verkeerde dosis nemen komt vaak voor wanneer iemand na een tijdje melatonine gebruiken minder effect merkt en zelf besluit de dosis te verhogen.

De melatonine-spiegel wordt hoger, waardoor je lichaam de melatonine tijdens de nachtrust mogelijk niet voldoende kan afbreken.

Het gevolg is moeite met wakker worden en slaperigheid overdag.

Waar op letten bij aanschaf melatonine?

Melatonine bestellen

Het supplement melatonine is vrij verkrijgbaar bij apotheek of drogist en ook online.

Aangezien het supplement vrij verkrijgbaar is, zit er ook veel prijsverschil tussen de aangeboden merken. Ook hebben sommige producenten andere rustgevende stoffen toegevoegd aan de tabletten, zoals CBD of het natuurlijke kruid valeriaan. Dit wordt altijd duidelijk aangegeven op de verpakking.

Let op de dosering van 1 tablet melatonine. Zeker als je overstapt op een ander merk kan de dosering anders zijn. Let ook op de vorm van het supplement.

Er bestaat een spray, tabletten die je moet innemen met water, maar ook smelttabletten voor onder de tong of in de wang.

Deze worden sneller opgenomen en vragen een ander tijdstip van inname dan gewone tabletten.

De gewone tabletten moet je namelijk 1 tot 2 uur van tevoren innemen en de spray of het smelttablet kan veel sneller inwerken, soms binnen een kwartier.

Lees altijd goed de bijsluiter van een supplement of medicijn dat je koopt.

Drogist/apotheek

Als je melatonine aanschaft bij de drogist of de apotheek zal de kassamedewerker je vragen of je vragen hebt over het gebruik van het supplement. Ook hier kunnen er veel verschillende merken worden aangeboden, met mogelijk grote onderlinge prijsverschillen.

Let ook hier op andere toegevoegde stoffen, vorm van het supplement en dosering.

Melatonin Dark

Wij raden de melatonine van Holland & Barret aan. Bekijk prijs

Online bestellen

Ook online is het gemakkelijk om melatonine te bestellen. Het beste is om het product te bestellen bij een betrouwbare webshop in Nederland of de Europese Unie. Wanneer je melatonine-supplementen bestelt bij een webshop van buiten de Europese Unie is er geen garantie op puurheid van het product.

De Europese Unie heeft strenge regelgeving omtrent het aanbieden van supplementen en medicijnen.

Wanneer je bij een webshop buiten de EU bestelt, kan het zijn dat je een product krijgt dat helemaal geen melatonine bevat of juist schadelijke toevoegingen. Doe dit dus ook niet!

Wij raden de melatonine van Holland & Barret aan. Bekijk prijs

Conclusie: wel of geen melatonine?

Melatonin Dark

Melatonine is allereerst een natuurlijk hormoon dat je lichaam aanmaakt wanneer je biologische klok zegt dat het tijd is om in slaap te vallen. De aanmaak van melatonine wordt grotendeels geregeld door de afname van licht, maar raakt tegenwoordig makkelijk verstoord door kunstmatig licht.

Het suppleren van melatonine kan nuttig zijn bij een aantal problemen met betrekking tot de slaap, zoals jetlag, slapeloosheid, lang wakker liggen, winterdepressie en zelfs hoge bloeddruk. Maak een afspraak bij je huisarts voor advies over de dosering en het nut van melatonine bij jouw slaapproblemen.

Melatonine heeft weinig bijwerkingen en kan veilig kortdurend genomen worden. Wel kan verkeerd gebruik van het middel, door verkeerde dosering of tijdstip van inname juist een averechts effect hebben op de slaapproblemen.

Een te hoge melatonine-spiegel kan ervoor zorgen dat je je overdag slaperig en vermoeid voelt en je circadische ritme (extra) verstoren.

Het Nederlandse Huisartsen Genootschap adviseert melatonine alleen kortdurend te gebruiken voor ernstige klachten van jetlag.

Het slikken van melatonine kan bijwerkingen hebben zoals hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid. Deze bijwerkingen komen zelden voor.

Bij aanschaf van melatonine-supplementen moet je letten op de verschillende merken, prijzen, doseringen, eventuele toevoegingen en vormen waarin je het middel kunt kopen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

view: XS SM MD LG XL