Stress is is een natuurlijke, lichamelijke reactie op spanningen en heftige gebeurtenissen.
Stress is dus normaal en kan soms zelfs voor betere prestaties zorgen. Helaas kan langdurige en/of heftige stress voor veel ongemak in je dagelijkse leven zorgen, en ook verdere gevolgen hebben voor je mentale en fysieke gezondheid.
Het is dus verstandig om langdurige of heftige stressklachten te verminderen.
Inhoudsopgave
Wat is stress?
Stress is een (chemische/hormonale) reactie van het lichaam op spanningen of druk van buitenaf. Denk dan bijvoorbeeld aan drukte op je werk of spanning voor bijvoorbeeld een gebeurtenis als een examen of sollicitatiegesprek.
Dit wordt een ‘fight or flight’-reactie genoemd. Als de spanningen in je leven voorbij zijn, gaat dit gevoel in de meeste gevallen ook langzaam weer weg, en komt je lichaam weer tot rust.
De grootste problemen ontstaan als de stress erg heftig is of lang aanhoudt
Dan kun je in je dagelijkse bezigheden gaan lijden onder de stress of spanningen. Dit kan zowel mentaal als fysiek gebeuren. Je kunt bijvoorbeeld last krijgen van hoofdpijnen, vermoeidheid, angstklachten en depressie.
Langdurige stress
Langdurige, hoge stress en spanning kan zelfs leiden tot een burnout en ernstige psychische en lichamelijke klachten.
Stress heeft geen simpele oorzaak. Wel zie je vaak dat bepaalde personen gevoeliger zijn voor stress.
Ben je erg perfectionistisch, kun je je moeilijk uiten of heb je een groot verantwoordelijkheidsgevoel?
Dan is de kans groot dat je gevoeliger bent voor stressgevoelens. Je trekt jezelf immers meer dingen aan. Een goede oplossing is dan deze gevoelens of gedragingen bij de bron aan te pakken, door bijvoorbeeld therapie.
Ook kun je last krijgen van je mentale gezondheid. Prikkelbaarheid, sombere gevoelens, gedragsverandering, verslavings-gevoeligheid (meer roken, vaker alcohol drinken en soms zelfs het gebruik van drugs) en niet meer goed kunnen nadenken, het hoort er helaas allemaal bij.
De invloed van stress op je leven
Lichte en incidentele stress is normaal. Wanneer de stress erg heftig is en lang duurt, kun je er echt last van gaan ondervinden bij je dagelijkse bezigheden. Uiteraard kun je last krijgen van de symptomen van stress, maar langdurige, heftige stress kan ook leiden tot burn-out.
Burn-out is een ernstige psychische toestand die zelfs kan zorgen voor arbeidsongeschiktheid.
Het is dus belangrijk te signaleren wanneer je teveel stress ondervindt, en hier meteen iets aan te doen.
Wat helpt tegen stress?
Iedereen wil wel minder stress ervaren. Gelukkig zijn er oplossingen voor het ervaren van minder stress. De oplossing voor chronische stressklachten is echter niet zo simpel.
1. Minder stressfactoren
Een goed begin is het zorgen voor minder stressfactoren. Probeer minder te ‘moeten’ en doe een stapje terug. Neem dus meer tijd voor jezelf en de dingen die je echt leuk vindt. Dit kan vaak al zorgen voor een verlichting van de klachten.
2. Pak de bron aan
Heb je een persoonlijkheid die ervoor zorgt dat je snel stress ervaart, pak dit dan bij de bron aan. Praat bijvoorbeeld eens met een psycholoog of therapeut om zo je gedragingen en gedachten te veranderen.
3. Mediteren
Een andere oplossing is meditatie. De laatste jaren worden de voordelen van mediatatieoefeningen steeds meer onderzocht, en wordt meditatie steeds meer mainstream.
Het gevolg hiervan is een vermindering van je lichamelijke en geestelijke stressklachten. Als je veel stress hebt, is het dus goed om te mediteren. Te veel adrenaline is namelijk slecht voor je hart en mentale gesteldheid.
Uit onderzoek is gebleken dat tien minuten per dag mediteren al kan zorgen voor een vermindering van je stressklachten.
Volgens een onderzoek van Sarah Lazar, neurowetenschapper aan Harvard Medical School in de Verenigde Staten, kan meditatie je brein veranderen.
Haar studie heeft aangetoond dat door slechts een half uur meditatie per dag, na acht weken een verandering in het brein plaatsvindt. Ook is uit deze studie gekomen dat regelmatige meditatie de veroudering van het brein kan vertragen.
Kortom, goede redenen om te beginnen met mediteren.
Ontspanningsoefeningen bij stress
De beste ontspanningsoefeningen tegen stress is meditatie. Tijdens meditatie focus je namelijk op je ademhaling en aangezien je brein maar op 1 taak tegelijk kan focussen kom je snel tot rust.
Echter is het voor vee mensen moeilijk om te beginnen met mediteren. Misschien voelt het te ‘zweverig’, of weet je simpelweg niet goed waar je moet beginnen.
- Vind een rustige plek om te zitten of liggen. Zorg ervoor dat je geen afleiding hebt
- Maak je lichaam recht, maar niet stijf of gespannen
- Leg je armen parallel naast je lichaam neer, of plaats je handen op je benen
- Adem 3x heel diep in door je neus en adem uit door je mond. Tussen de ademhalingen door houd je je adem 5 seconden vast
- Word je bewust van je ademhaling. Adem langzaam in en uit
- Scan je lichaam van hoofd tot tenen.
- Probeer jezelf niet te veroordelen als je tijdens de meditatie andere gedachten binnen laat komen. Zodra je door hebt dat je bent afgedwaald ga je vreedzaam terug naar de ademhaling. Naarmate je vaker mediteert gaat dit proces een stuk makkelijker. Concentreer jezelf op je ademhaling.
Dit is een basis meditatietechniek die je jezelf makkelijk kunt aanleren. Natuurlijk zijn er nog meer technieken en manieren van meditatie, bijvoorbeeld yoga en mindfulness. Ook zijn er tegenwoordig handige apps en video’s, die ervoor zorgen dat je je zo door een meditatie kunt leiden. Probeer zelf technieken uit, het gaat er tenslotte om dat je jezelf er fijn bij voelt!
Er bestaan ook begeleide meditaties. De hieronder is een anti-stress meditatie en kun je hieronder bekijken.